Umut Çelik / Business World Global Yazı İşleri Müdürü
TÜİK’in açıkladığı istatistiklere göre doğurganlık hızı 1.51 çocuğa düşmüş durumda.
– Bu rakam 2001 yılında 2.38 çocukmuş
– Nüfusun kendini yenileyebilmesi için beklenen rakam 2.1 çocuk.
– Hızın en yüksek olduğu il Şanlıurfa (3.27 çocuk), en düşük olduğu il ise Bartın (1.13 çocuk)
– Genel olarak Doğu ve Güney Doğu’da rakam 2’nin üzerinde batıda ise ortalama düşüyor.
Gelişen ve şehirleşen ülkelerde doğum oranlarının düşmesi zaten olağan bir şey, şaşırtıcı değil. Önemli olan bu doğum oranlarını özellikle 2.01’in altına düşmemesi, bu sayının altı ilerleyen yıllarda nüfus miktarının gerçekten azalması anlamına geliyor.
Genç evliler refah ve güven içinde yaşayacağı bir hayat vermeyen ülkemde çocuk yapmayı düşünmediklerini ve kendimize zor yettiğinden, bir çocuğa yetmemiz olanaksız bulduklarını ifade ediyorlar.
Özetle, en etkili doğum kontrol yöntemi olarak ekonomiyi seçmişler.
Yeni nesil kaliteli çocuk büyütmek istiyor. Büyüyünce İlber Ortaylı olamayacaklar belki, o kadar da imkan sunamıyor ama en azından belli bir temeli otursun istiyor.
Şimdi size bu çocuğun İstanbul için ortalama aylık masrafını söyleyeyim de şaşırın. Okulu, yemesi içmesi, oyuncağı kitabı, tiyatrosu etkinliği, kıyafeti bilmem nesi derken nerden baksanız aylık minimum 26-27 bin lira, üstelik diyelim üst üste haftalarda fazla etkinlik yaptık belki 30 bin lira sadece bir çocuğa harcanıyor 30 günde.
Eğitimli kitle kendi çocuğu için büyük hayaller kuruyor ve bu hayaller artık milyon liralık eğitimlere ve fırsatlara denk. Bunun altına kimse girmek istemiyor. Bir de geçmişten gelen fedakar bakış açıları bencilliğe dönüştü. Sorumluluk almama fikri, bir hayatım var, onu da güzel ve rahat yaşayayım fikri baskın artık.
Devlet doğum yapan kadına 16 hafta izin veriyor. 16 hafta bitince anneler usulsüz rapor almaya çalışıyor. Kimisi adamını bulursa heyet raporu bile alıyor. Devlet neden doğum yapan kadına daha çok izin vermiyor. Bebek 6 aylık olmadan kadının çalışması yanlış. Devlet teşvik etmediği sürece kimse çocuk falan yapmaz. Kadın ne yapacak? 2 aylık bebeği bırakıp işe mi gidecek?
Çalışan anne özel sektörde ise, hamile kalınca iş yerinde mobbing yiyor. Ücretsiz izin alsa ekonomik sıkıntılar oluşuyor. Zalım işverenler olduğu sürece bu sistem daha da tıkanacaktır.
Sistem nereden tutsan çökük halde, rakamlar gün geçtikçe daha da düşüyor. İleride hiçbir verisi tutmayan TÜİK’e göre hamile ilan edilirsem şaşırmam.