Umut Çelik / Business World Global Yazı İşleri Müdürü
Herkesin tepki gösterdiği asgari ücret zammını uygun görmekle beraber, çok da fazla buluyorum. Zaten asgari ücret en vasıfsız, işe yeni başlayan vs. elemana verilecek ücrettir.
Kimse size patrondan asgari talep edin demiyor. Ya da patronun size 30-40 bin TL vermesinin karşısında herhangi bir engel yok. Asgari ücretin ne kadar arttığını konuşmak yerine bu saçma durumun nasıl düzeltilebileceğini konuşmak gerekir.
Esas mesele ülke genelinde tek bir asgari ücret konuşuyor olmamız. Şehirler arasındaki gelir dağılımı ve enflasyon da o kadar ayrışmış durumda ki, Yozgat’a açıkladığın asgari ücret ile, ortalama kiraların bile bu miktardan daha yüksek olduğu İstanbul’a açıkladığın asgari ücret aynı olursa orada ciddi bir adaletsizlik söz konusudur. Dolayısıyla asgari ücret konusunda ülke geneli bir tutarı tartışmak yerine daha adaletli ve nitelikli olan tutum, asgari ücreti ve genel anlamda ücret seviyesini şehir bazında yaşam maliyetlerine göre ayrıştırmaktır.
Sıkıntı asgari ücret değil. Ülkenin içerisinde bulunduğu ekonomik hal.
Ülkenin yarısı asgari ücret alıyor, ülkede katma değerli üretim yapan neredeyse sektör yok, anormal bir vergi yükü var ve gittikçe derinleşiyor. Bu şartlar altında da dolar eskisi gibi uçarak artmasa bile sanki artıyormuşçasına alım gücü kaybediyoruz.
Şimdi şöyle düşünmek lazım. Asgari ücrete gelen zam, direkt olarak enflasyona yansıyor. Hem de çarpan etkisiyle misli olarak.
Eğer sıkı para politikası izlenip daha düşük bir zam verilseydi, hiç enflasyon olmayacağı için insanlar karlı olacaktı. Tersini düşünelim, devlet bir anda asgari ücreti 100 bin lira yapsa, bir ekmek fiyatı 10 liradan 150 liraya çıkar.
Bence her sene asgari ücret açıklayarak hata yapıyoruz. Bu durum patronların çok fazla işine geliyor. Benim önerim, asgari ücret açıklanmasın artık. Bir ülkede asgari ücret olmaması, orada işçinin gerçek değerini almasını sağlar. Belirli bir asgari ücret olunca, en alt maaş limiti belli oluyor ve bu en alt limit gösterge olarak patronların çok işine yarıyor. Çünkü patronlar en alt limiti vererek işçi maaşlarını en alt limite çekme şansları oluyor. Oysa asgari ücret olmasa, patronlar tek tek işçilerle anlaşmak zorunda kalacak.
İddia ediyorum, ülkede asgari ücret olmasa çalışanlar daha fazla maaş alır.
En büyük saçmalık ülkenin yüzde 50’sinin asgari ücretle çalışması. Bunun düzeltilmesi dileğiyle 2025’te yeni yazı konseptine geçeceğimi duyurmuş olayım. Seneye görüşmek üzere…
