Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ev sahipliğinde düzenlenen Türkiye-Tanzanya İş Forumu, Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Devlet Başkanı Samia Suluhu Hassan, T.C. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Endüstri ve Ticaret Bakanı Dr. Ashatu K. Kijaji, DEİK Başkanı Nail Olpak, Tanzanya Özel Sektör Kurumu İcra Direktörü Raphael Maganga, DEİK/Türkiye-Tanzanya İş Konseyi Başkanı Erdem Arıoğlu ve iki ülke dünyasının önde gelen iş insanlarının katılımlarıyla İstanbul’da gerçekleşti.
Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Devlet Başkanı Samia Suluhu Hassan Türkiye ile her alanda iş birliğine açık olduklarına dikkat çekerek, “Tanzanya çok ciddi fırsatlar sunarken, coğrafi açıdan da 500 milyon tüketiciye kapılar açan önemli bir ticaret destinasyonu. Limanlardan demir yollarına kadar bölgede ticareti kolaylaştıran önemli adımlar attık. Doğal madenlerden turizme, doğalgazdan tarıma varan geniş bir ticaret sahası sunuyoruz. Genç nüfusumuzla birlikte gelişime çok açığız. Yatırımcılar için çok uygun politikalarımız mevcut. Teşvikler ve yatırım garantileri gibi pek çok avantaj sunuyoruz. Madencilik, enerji, tarım ve turizm alanlarında Türk iş dünyasının güvenli bir partneriyiz. Tüm kalbimle Türk iş dünyasını Tanzanya’ya yatırım yapmaya çağırıyorum. Her iki ülkenin muhataplarına ve DEİK’e teşekkür ediyorum. Bu İş Forumu, ülkelerimiz adına katalizör görevi görecek önemli bir buluşma” dedi.
T.C. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye’nin Afrika kıtasının her alanda gelişmesine kardeşlik temelinde katkı sunduğunu ifade ederek, ”DEİK tarafından Afrika ülkeleri ile kurulan İş Konseylerinin sayısı 48’e ulaşmış durumda. Afrika’daki Türk yatırımlarının piyasa değeri ise 10 milyar doları aşıyor. Afrika ülkeleri ile ticari ilişkilerimiz, karşılıklı anlayış ve kazan-kazan ilkeleri temelinde her geçen gün gelişiyor. Zira, Afrika kıtası ile 2003 yılında 5,4 milyar dolar olan ticaret hacmimiz 2023 yılında 37 milyar dolara ulaşmıştır. Bu dönem zarfında ihracatımız 2,1 milyar dolardan 22 milyar dolara; ithalatımız ise 3,3 milyar dolardan 15 milyar dolara ulaşmıştır. Tanzanya ise özellikle son dönemde yapmış olduğu reformlar ve ulaşacağı tahmin edilen yüksek büyüme oranlarıyla ülkemizin Afrika’daki en önemli ticari ortaklarından birisi haline gelmiştir. Tanzanya Cumhurbaşkanı Sayın Hassan ve heyetinin dün Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyaretleri, ikili ilişkilerimizi daha da ileriye taşıyacak önemli bir adım oldu. Dost ülke Tanzanya ile 2003 yılında yaklaşık 11 milyon dolar olan ikili ticaret hacmimiz, 2023 yılında 346 milyon dolar olarak gerçekleşti. Türk müteahhitleri günümüze kadar Tanzanya’da 6,4 milyar dolar değerinde 14 adet proje üstlenmiştir. Dünya çapında rekabetçi, kurumsal ve uzmanlaşmış yapısıyla Türk firmaları, Tanzanya’nın altyapı ve yatırım ihtiyaçları için iş birliğinde öne çıkmaktadır. Ticaret hacmimizi ilk etapta 1 milyar dolar seviyesine çıkarmayı hedefliyoruz. Enerji, madencilik, ulaştırma, turizm, tarım, gıda, yenilenebilir enerji ile müteahhitlik sektörleri başta olmak üzere Türkiye-Tanzanya iş birliklerini genişletecek pek çok fırsat alanı bulunuyor. Bu değerli iş forumu vesilesiyle Türk yatırımcıları Tanzanya’da yatırım yapmaya teşvik ediyorum. İlişkilerimizin önümüzdeki yıllarda daha da derinleşerek, gelişeceğine olan inancım tamdır.” dedi.
Bakan Bolat: “Ülkelerimiz arasında Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması’nın imzalanmasını arzu ediyoruz”
T.C. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ise “Dün Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Tanzanya Cumhurbaşkanı başkanlığında gerçekleşen görüşmelerimizde, ikili ilişkilerimiz açısından önemli temaslarda bulunduk. Bugün de sizlerle bir araya gelmemizin temel amacı, ülkelerimiz arasındaki ticaretin asıl aktörleri olan iş insanlarının, hükümetler olarak bizlerden beklentilerine kulak vermek ve üzerimize düşen görevleri sonuna kadar yerine getirmek üzere harekete geçmektir. 2003 yılında ortaya koyduğumuz “Afrika ile Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi Stratejisi” ile paralel bir şekilde, Tanzanya ile olan ticaret hacmimiz yıllar içerisinde giderek artmaktadır. 2003 yılında yalnızca 11 milyon dolar seviyelerinde olan ikili ticaret hacmimiz, 2023 yılında 345 milyon dolara ulaştı. Her ne kadar ciddi gelişim kaydetmiş olsak da, bu rakamların ikili ticari ve ekonomik ilişkilerimizin gerçek potansiyelinin altında olduğunu düşünüyoruz. İş insanlarımızın daha güvenli ve sürdürülebilir bir yatırım ortamına kavuşmaları adına ülkelerimiz arasında Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşmasının imzalanmasını arzu ediyoruz. İkili ekonomik ilişkilerimizin önemli bir sacayağı da yatırımlar ve müteahhitlik hizmetleridir. Türk müteahhitlik firmaları Tanzanya’da bugüne kadar 6,4 milyar dolar değerinde 14 adet proje üstlenmiştir. Bu çerçevede Tanzanya, toplam proje bedeli bakımından Afrika’da üçüncü, Sahra-Altı Afrika’da birinci ülke olup, ülkemiz müteahhitlik sektörü açısından önemli bir destinasyon konumundadır. Teknik müşavirlik firmalarımız ise Tanzanya’da bugüne kadar 12,4 milyon dolar tutarında 11 proje üstlenmişlerdir. Ayrıca madencilik sektörünün yanı sıra petrol boru hattı projeleri, yeni havaalanları/demiryolları, yol, konut, otel, liman, enerji iletim hatları inşaatları ve bunların rehabilitasyonu, tarım ve hayvancılık alanlarında gerçekleştirilebilecek ortak projeler ile sağlık sektörünün; firmalarımızın Tanzanya’da yakından takip etmesi gereken sektörler olacağı kanaatindeyiz. Bu önemli İş Forumu için DEİK’e teşekkür ediyorum. “ diye konuştu.
Bakan Kijaji: “Türk yatırımcıları Tanzanya’ya davet ediyoruz”
Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Endüstri ve Ticaret Bakanı Dr. Ashatu K. Kijaji ise Türkiye-Tanzanya İş Forumu’nun hem kamu hem de özel sektöre ivme katacağını ifade ederek, “Ülkelerimiz arasındaki ticaret hacmini güçlendirmemiz için önümüzde ciddi fırsatlar var. 1 milyar dolarlık yeni hedef de gerçekleştirilebilir bir vizyon. Bu bağlamda ortak bir yol haritası geliştirerek stratejik adımlar atmalıyız. Özellikle Türkiye’nin imalat sektöründeki gücünden istifade etmeli ve tekstil gibi güçlü sektörlerinde iş birliği fırsatlarını dikkate almalıyız. Önümüzdeki dönemde sağlıklı bir iş ortamı ile birlikte yatırımcılar için uyguladığımız açık kapı politikamızla Türk yatırımcıları Tanzanya’ya davet ediyoruz.” şeklinde konuştu.
Olpak: “Tanzanya ile iş birliği ve tecrübe paylaşımına hazırız”
“Cumhurbaşkanlarımız ticaret hedefini ilk etapta 1 milyar dolar olarak belirlediler. Devlet Başkanlarımızın huzurunda imzalanan 6 anlaşmanın önümüzü açacak nitelikte olduğunu ifade etmek istiyorum. Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında da ticaretin başladığını hatırlatmak isterim. Afrika ülkelerinin sanayileşmesini hızlandıracak bu anlaşma ile 3.4 trilyon dolarlık bir serbest ticaret bölgesi hedefleniyor. Biz de burada dikkatli bir şekilde yerimizi almalıyız. Tanzanya’nın sanayileşme altyapısı ile ilgili çalışmalarını biliyoruz. Başta yenilenebilir enerji kaynakları olmak üzere madencilik, tarım ve turizm sektörlerinde hem tecrübe paylaşımı hem de iş birliğine hazırız. Tanzanya Devlet Başkanı’nın Mama Samia olarak bilinen ve ‘4R’ olarak formüle edilen yapısal reformları kapsamında Türk iş dünyasına önemli fırsatlar bulunuyor. Ayrıca Tanzanya’nın altyapısını güçlendirme perspektifi kapsamında Türk müteahhitlerimize de çok ciddi fırsat alanları sunuluyor. DEİK olarak 152 İş Konseyimiz ile önümüzdeki süreçte küresel ağımızı Tanzanyalı dostlarımıza sunmaya hazırız. İş dünyası temsilcileri olarak isteğimizle birlikte ülkelerimiz arasında yatırım ve ticaret ilişkilerimizi artırmak için yeni yollar bulacağımıza inanıyorum” dedi.
DEİK/Türkiye-Tanzanya İş Konseyi Başkanı Erdem Arıoğlu da iki ülke arasında güçlü ve sürdürülebilir bir ilişki gelişmesi gerektiğine dikkat çekerek, “Türkiye ile Tanzanya arasında iş birliği için çok önemli bir potansiyel olduğunu düşünüyoruz. Tanzanya’nın hızla gelişen ve önü açık bir ekonomisi var. Doğal zenginliklerini yanı sıra tüm Doğu Afrika ülkelerine ulaşması ile eşsiz bir jeopolitik konuma sahip. Madencilik, tarım, eğitim ve altyapı gibi pek çok alanda iş birliği fırsatı olduğunu görüyoruz. Karşılıklı kazan-kazan ilkesiyle birlikte tamamlayıcı ihracat pazarlarımızı birleştirerek ticari bakımdan iyi işlere imza atabiliriz. Devlet liderlerimizin öncülüğünde artık hedeflerimize ulaşmak için görev iş insanlarımıza düşüyor” dedi.
Tanzanya Özel Sektör Kurumu İcra Direktörü Raphael Maganga ise “Öncelikle DEİK’e teşekkür ediyorum. Bugün İş Forumu kapsamında 100 Tanzanyalı şirketimiz ile Türkiye’deyiz. Dolayısıyla özel sektörlerimiz ve ülkelerimiz arasındaki ticari hedeflere ulaşmak için son derece önemli bir organizasyonda bir araya geldik. Buradan Türk iş insanlarını Tanzanya’da yatırıma davet ediyoruz. Enerji, demir yolu ve organize sanayi bölgeleri anlamında avantajlı bir yatırım ortamı bulunuyor. Tanzanya 62,5 milyonluk nüfusu ve 8 büyük komşu ülkesiyle ciddi bir pazar sunuyor. Turizm açısından da son derece cazip bir yatırım destinasyonuyuz. DEİK/Türkiye-Tanzanya İş Konseyi ile birlikte iş insanlarımızı ticaret hacmi hedeflerimize ulaşmak için bir araya getirmeye devam edeceğiz.” diye konuştu.
Yuvarlak Masa Toplantısı, B2B & G2B görüşmeler ve ülkeler arası yatırım ve ticaret sunumlarıyla tamamlanan Türkiye-Tanzanya İş Forumu, Yapı Merkezi’nin altın sponsorluğu ile Miller Holding’in destek sponsorluğunda gerçekleşti.