Tolga İdikat: Konut arayanların en yakın yol arkadaşıyız - Business World GlobalBusiness World Global

Efe Gökçe / efe@businessworldglobal.com

Ülke gündemini çokça meşgul eden emlak sektöründeki artış ve nedenleri, pek çok vatandaşın merak konusu olmuş durumda.

Bu merak edilen konuları ve daha fazlasını sektörün zirve markalarından Emlekjet CEO’su Tolga İdikat ile konuştuk.

Türkiye’de gayrimenkul fiyatlarında keskin bir yükseliş görüyoruz. Bunun temel sebepleri nedir?

Türkiye gayrimenkul pazarına baktığımızda gayrimenkulde arz/talep dengesizliğinin kritik konumda olduğunu görüyoruz. Türkiye’de her yıl ev ihtiyacı 1 milyon adet dolaylarında (Yıl ortalamasında boşanma 150 bin, evlilik 550 bin ve üniversite için yer değiştiren kişi sayısını dikkate aldığımızda yıllık ortalama ihtiyaç sayısı 800 bin konut). Ancak son yıllarda üretim 600-700 bin aralığında seyrediyor. Bu dengesizlik ekonominin temel kuralları gereği fiyatlara da yansıyor.

Arzın azalmasında ise elbette inşaat maliyet- lerinde yaşanan artışın da etkisi var. İnşaat maliyetleri TÜİK 2022 yılı 3.çeyrek verilerine göre geçtiğimiz yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında yüzde 114,7 artış gösterdi. Konutun maliyetinin artması, arzın azalması dışında, satış fiyatını da direkt olarak etkiliyor.

Peki talebin bu kadar yüksek olmasının temel sebebi bu konutlarda oturma isteği mi yoksa bir yatırım aracı olarak görülmesi mi?

Eurostat verilerine göre Türkiye’de ev sahipliği oranı, 2014 yılında gerçekleşen tepe noktasının ardından düşüş trendini sürdürüyor. Bununla birlikte Türk halkı gayrimenkulü güvenli buluyor. Emlakjet olarak Adgager ile birlikte gerçekleştirdiğimiz araştırmaya göre ev satın alanların yüzde 69’u oturmak için cevabını verirken, yüzde 28’i ise yatırım yapmak için satın alıyor. Yatırıma etki eden unsurlara baktığımızda ise en çok “satın aldığı evi kiraya vermek amacıyla” ev satın aldığını görüyoruz. Ayrıca gayrimenkulün “güvenli yatırım aracı olarak görülmesi” ve “gelecekte prim yapma beklentisi” de yatırıma etki eden unsurlar olarak ön plana çıkıyor. Sorunuzun yanıtına gelecek olursak; bu veriler her ikisinin de etkili olduğu sonucunu ortaya çıkartıyor. Bu noktada talebin yükselmesinde sadece yatırım amaçlı satın almalar etkili değil. Nüfus artışı, demografide değişimler, genç nüfusun yüksekliği ile birlikte evlilik sayılarının artması gibi pek çok farklı kriter, talepte yükselişi etkileyebiliyor. Ayrıca yabancı talebinin artması da; örneğin Rusya-Ukrayna arasında yaşanan çatışma sonucu Türkiye’ye gelen bu ülke vatandaşlarının yoğun konut talebi, son dönemde önemli bir etkiye sahip.

Türkiye’de kiralık ya da satılık gayrimenkul aramaları tamamen dijital dünyaya geçti mi? Yoksa hala sokak sokak dolaşıp ev arayanlar var mı?

Bağımsız bir araştırma kuruluşu olan Adgager’in gerçekleştirdiği çalışmaya göre Türkiye’de gayrimenkul arayan 10 kişiden 7’sinin online mecraları tercih ettiğini görüyoruz. Bu oranın önemli bir bölümü online mecralar ile birlikte yüz yüze görüşmeyi tercih ediyor. Yani önce online mecralar üzerinden aramalar yapıp kendisine bir portföy oluşturuyor, ardından yüz yüze görüşüp bu portföyden elemeler yaparak idealindeki ya da idealine en yakın gayrimenkulü bulmaya çalışıyor. Diğer yandan yüzde 27 gibi bir oranda emlakçı, mülk sahibi, yakın çevre mahalle esnafı gibi aracılar vasıtasıyla gayrimenkul araması yapıyor.

Gayrimenkul Teknolojisi diye adlandırabileceğimiz PropTech’in sunduğu hizmetler ve faydalar arttıkça kullanıcıların da tamamına yakınının dijital dünyayı emlak arama süreçlerine dahil edeceğini öngörüyoruz. Bu noktada dijitalde gayrimenkul deneyimini güvenli, hızlı ve verimli kılmak en önemli görevimiz.

Kullanıcı tercihlerinden bahsettiniz. Türkiye’de konut tercihleri nasıl şekilleniyor? Türk halkı hangi kriterlerde konut arıyor?

Emlakjet kullanıcılarının konut tercihlerine baktığımızda yeni evde konut tipi tercihlerine göre, kullanıcıların yarısı apartman dairesi tercih ediyor. Kullanıcıların dörtte biri özellikle site içinde apartman dairesi ararken, beşte biri ise villa/müstakil ev tercih ediyor. Oda sayısına göre tercihlere bakıldığında ise yüzde 46 ile en çok 3+1 odanın tercih edildiğini görüyoruz. Üç kullanıcıdan biri 2+1 oda tercih ederken, 1+1 oda tercih edenlerin oranını ise yüzde 10 olarak tespit ettik.

Emlakjet olarak 2022 yılını nasıl geçirdiniz?

Emlakjet olarak, emlak dikeyinde lider platform olma hedefiyle, yalnızca bir listeleme platformu değil, emlak yaşam döngüsünde birden çok inovatif servis sunan, “emlağın çözüm platformu” olmak üzere çalışmalar yürütüyoruz. 2022 yılında elde ettiği sonuçlara baktığımızda, Emlakjet olarak yıllık trafiğimiz geçen yıla göre yüzde 71 artarken, net gelir olarak ise geçen yıla göre 2022 yılını yüzde 247 artış ile kapattık. iBuying işlem adedinde bugün itibariyle yüzde 16’lık bir yükselme elde ederken, iBuying hacminde ise geçen yıla göre yüzde 142 artış yakaladık. Toplam üye emlak ofisi sayımızda ise 2022 yılında yüzde 46 artış sağladık. Ayrıca Türkiye’de tek olarak, 5 günde ev satışına imkan sağlayan Jetsat servisi ile 2022 yılında 7500’den fazla talep aldık. Öte yandan artan arsa talebine cevap olarak, arsa arayan kullanıcıların hayatını kolaylaştıran Emlakjet’in akıllı arsa robotu Arsa Sihirbazı’nı duyurduk. Markalı Arsa yatırımının öncü ismi Nef Arsa ile ortak gerçekleştirdiğimiz iletişim çalışmasında kullanıcılara Nef Arsa projeleri hakkında merak ettikleri sorulara da Arsa Sihirbazı üzerinden cevap sunuyoruz.

Yakın zaman önce bir kampanya hayata geçirdiniz. Bu kampanya ile neyi vurguluyorsunuz?

İster satılık ister kiralık isterse yatırımlık olsun; konut arayanların en yakın yol arkadaşıyız. Aradıkları evi en hızlı, en kolay ve en keyifli şekilde bulmalarına yardımcı oluyoruz. Emlakjet olarak temel amacımız, sektöre yenilikler getirerek hem kullanıcılarımızın yaşadığı deneyimi iyileştirmek hem de sektörümüzü geliştirmek. Bu doğrultuda güncel sorunlara teknolojik çözümler sunan ‘JetFırsatlar’ servisimizi odağa aldığımız yeni bir kampanya gerçekleştiriyoruz. Türkiye gayrimenkul sektöründe ilk akla gelen teknolojik platform olma yolunda emin adımlarla ilerliyoruz.

Emlakjet olarak bir süredir kullandığımız ‘Cevap Net Emlakjet’ sloganını, gayrimenkul sektöründe kullanıcıların yaşadığı güncel sorunlara çözüm sunan hizmetlerimizi öne çıkarmak amacıyla gerçekleştirdiğimiz yeni reklam kampanyamızda ‘Çözüm Net Emlakjet’ olarak değiştirdik.