Efe Gökçe / efe@businessworldglobal.com
Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, “çevre dostu” bir ekonominin kurulması yolunda turizm ve yenilenebilir enerji ile enerji verimliliği yatırımlarının yanı sıra diğer sektörlerin çevresel yatırımlarının da hayata geçirilmesi sürecinde büyük rol oynuyor.
Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası’nın sürdürülebilirlik yaklaşımını, bu alanda yaptıklarını ve gelecek dönem hedeflerini Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Genel Müdürü İbrahim Halil Öztop’tan dinledik:
“Sürdürülebilirlik ajandamızın her zaman ilk sıralarında yer alıyor. Aldığımız her kararda, verdiğimiz her kredide bunu gözetiyoruz. Banka olarak UNEP FI Sorumlu Bankacılık Prensipleri’nin imzacısıyız ve “sorumlu bankacılık” anlayışımızla; finansman türünden, miktarından ve vadesinden bağımsız olarak finansman desteği sağladığımız projelerin tümünde çevresel ve sosyal riskleri değerlendiriyoruz.
2010 yılında Çevre Yönetim Standardına sahip olan ilk kamu bankası olduk. 2019 yılından bu yana Sürdürülebilirlik Raporu yayınlıyoruz. 2020’de Entegre Raporu’muzu yayınlamaya başladık, 2022’de ilk Etki Raporu’nu yayınladık. Finansman desteği sağladığımız firmaların çevresel ve sosyal risklerini finansal risklerinden ayrı görmüyoruz. Müşterilerimiz için çevresel ve sosyal aksiyon planları hazırlayarak bu alandaki kapasitelerinin geliştirilmesine aracılık ediyoruz. Ayrıca, müşterilerimizin çevresel ve sosyal performanslarını kredi vadesi boyunca izliyoruz.
2053 NET SIFIR KARBON HEDEFİMİZ İÇİN SORUMLULUK ALIYORUZ
2020 yılında oluşturduğumuz Sürdürülebilirlik Komitemiz bu alanda stratejik kararlar alıyor ve ulusal ve uluslararası gelişmeleri yakından takip ediyor. Birleşmiş Milletler 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacının 15’ine doğrudan ya da dolaylı olarak katkı sağlıyoruz. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası olarak, ülkemizin de imzacısı olduğu Paris İklim Anlaşması ilkelerine uyum ve 2053 net sıfır karbon hedefimiz için sorumluluk alıyoruz. Bu kapsamda yenilenebilir enerji alanında yaklaşık 4.233 MW kurulu güce sahip 236 enerji projesine gerekli finansman desteği sağladık. Portföyümüzün yaklaşık yüzde 80’i sürdürülebilirlik temalı kredilerden oluşuyor.
Sürdürülebilir kalkınma amaçları doğrultusunda sermaye piyasaları ve sürdürülebilir finansman alanında yeni bir ilke daha imza attık. Türkiye’nin ilk sosyal sukuk ihracını 2021 yılında başarı ile gerçekleştirdik. Tarım üreticisinin desteklenmesi ve nihai ürünün son tüketiciye ulaşmasına kadar tüm sürecin, bütüncül ve sosyal katkısı hedeflenmiş bir iş modeli çerçevesinde kurgulandığı bu sukuk, sermaye piyasaları açısından bir ilki teşkil ediyor.
2021 yılında Japon Uluslararası İş birliği Bankası (JBIC) ile 170 milyon ABD Doları tutarında “Yeşil” temalı bir kredi anlaşması imzaladık. Asya Altyapı Yatırım Bankası’ndan (AYYB) 100 milyon ABD Dolar ve Dünya Bankası’ndan Jeotermal Enerji Geliştirme Projesi kapsamında 150 milyon ABD Doları tutarında kredi temin ettik. Bu yılın Nisan ayında ise, Alman Kalkınma Bankası (KfW) ile T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı arasındaki İklim Finansmanı Kredi ve Hibe Anlaşmaları kapsamında 100 milyon Avroluk krediyi ve 10 milyon Avroluk hibeyi yatırımcılarla buluşturmaya başladık. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası olarak, Çevresel Sosyal Risk Değerlendirme çalışmaları sonucunda düzeltici aksiyonları aldırıyor ve kredi vadesi boyunca firmalarımızın sürdürülebilirlik yolculuklarına eşlik ediyoruz.
TÜRKİYE’DE ETKİ YATIRIMI FAALİYETLERİ BÜYÜK ÖNEM KAZANDI
Sürdürülebilir finans anlayışının; iklime duyarlı ve adil bir ekonomi oluşturulması için sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşma odaklı olması görüşündeyiz. Bu hedefe ulaşmak için de kurumsal markaların finansal rapor, faaliyet raporu gibi rutin aksiyonlarına ek olarak entegre raporlama süreçlerini de başlatması gerektiğini düşünüyoruz. Entegre raporlama süreçlerini sağlıklı olarak yürüten markaların da etki raporlamasına geçerek Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndaki maddelerde olduğu gibi sağladığı toplumsal faydayı şeffaf bir şekilde paylaşması gerekiyor. Etki Yönetimi Çalışma Prensiplerinin küresel standartları ile finansal getirilerin yanı sıra olumlu çevresel ve sosyal etki yaratan faaliyetlerimizde daha fazla disiplin, şeffaflık ve ölçülebilirlik sağlamayı hedefliyoruz.
Alman Kalkınma Bankası (KfW) tarafından sağlanan teknik destek ile birlikte Çevresel ve Sosyal Risk Değerlendirme uygulamalarımızı uluslararası standartlara uyumlu şekilde daha da güçlendirmeye yönelik çalışmalara başladık. Bu doğrultuda kapasite güçlendirme çalışmalarımız devam ederken, 2023 yıl sonu itibariyle önemli bir aşamaya geleceğimizi düşünüyorum.
Son yıllarda bilindiği üzere, etki odaklı yatırım girişimleri ve yatırımcı iştahının ciddi oranda artmasından kaynaklı Türkiye’de etki yatırımı faaliyetleri büyük önem kazanmıştır. Etki yatırımcılığı finansal getirinin yanı sıra sosyal ve çevresel sorunlara da somut ve ölçümlenebilir katkı sağlamayı amaçlıyor. Kalkınma Yatırım Bankası, 1975 yılından bugüne Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınması için sanayi, enerji, eğitim, sağlık ve altyapı başta olmak üzere stratejik öneme sahip öncelikli sektörlerde faaliyet gösteren firmalara destek vermekte ve tüm faaliyetlerinde sürdürülebilirliği odağına almaktadır.
SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜMENİN TEMİNİNİ HEDEFLİYORUZ
Etki yatırımı ekosistemini geliştirme ve 2053 net sıfır emisyon hedefini gerçekleştirme konusundaki sorumluluğumuzu yerine getirmek için çalışmalarımıza hız kesmeden devam etmekteyiz. Bu kapsamda Bankamız, Etki Yönetimi Çalışma İlkeleri’ni Türkiye’de imzalayan ilk ve tek kuruluştur. Türkiye’de Etki İlkeleri doğrultusunda ilk Etki Raporunu yayınladık. Bu doğrultuda faaliyetlerimizi daha fazla disiplin, şeffaflık ve ölçülebilirlik sağlayarak “etki lensi” üzerinden yönetmekteyiz. 2023 yılı ve sonrasındaki yıllarda da Etki Yatırımcılığı odaklı faaliyetlerimize mevcut ve temin edeceğimiz yeni uluslararası tematik kaynaklarımız ve Türkiye Kalkınma Fonu bileşenleri aracılığıyla katkıda bulunmaya kararlı şekilde devam edeceğiz. Bu yönüyle, Kalkınma Yatırım Bankası olarak etki yatırımcılığı alanında ülkemizin ivmelendirici ve öncü kurumlarından birisi olduğumuzu belirtebilirim.
2018 yılında yapılan kanun değişikliği ile Bankamız, yatırım bankacılığı ve Türkiye Kalkınma Fonu’nu bünyesine katarak, sürdürülebilir kalkınmada alternatif finansman araçlarının ülke ekonomisine kazandırılmasını, sermaye piyasalarının derinleştirilmesini ve girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesini de misyonlarına dahil etmiştir. Türkiye Kalkınma Fonu tarafından 6 farklı fon ile oluşturulan kaynak 2022 yıl sonu itibari ile 1,6 milyar TL’yi aşmıştır. Bu fonlar üzerinden yapmakta olduğumuz doğrudan ve dolaylı yatırımlarla; Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesinde stratejik öneme sahip sektörleri ve girişimcileri desteklerken, girişim sermayesi yatırımlarının artırılmasında ihracat odağını koruyarak, her zaman sürdürülebilir büyümenin teminini hedefliyoruz.
DÜŞÜK KARBON EKONOMİSİNE GEÇİŞ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE EN TEMEL MİSYONLARIMIZ
Türkiye Kalkınma Yatırım Bankası’nın kurucusu olduğu Türkiye Kalkınma Fonu ile doğrudan yatırımlara sermayeye ihtiyacı bulunan teknoloji girişimlerine ve kalkınmada öncelikli alanlarda faaliyet gösteren firmalara kaynak sağlayarak hizmet skalasını daha da derinleştirdik. TKF çatı fonu altında toplam büyüklüğü 1,6 milyar TL’nin üzerinde olan 6 fon oluşturuldu. Bu fonlar ile Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesinde stratejik öneme sahip sektörleri ve girişimcileri desteklerken; girişim sermayesi yatırımlarının artırılmasında ihracat odağını koruyarak, her zaman sürdürülebilir büyümenin teminini hedefliyoruz.
Banka olarak, ülkemizin Paris İklim Anlaşması’nın imzacısı olduğu bilinciyle 2023 yılında da, iklim değişikliği ile mücadele başta olmak üzere ülkemizin istihdam, yenilenebilir enerji ve kaynak verimliliği alanlarında finansman desteklerinin devam etmesini, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilirlik Kalkınma Hedefleri çerçevesinde oluşturduğumuz yüzde 80 oranındaki portföyümüzle sağladığımız katkıyı artırmayı hedefliyoruz. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda düşük karbon ekonomisine geçiş, iklim değişikliği ile mücadele, döngüsel ekonominin desteklenmesi ve istihdamın artırılması en temel misyonlarımız. Yatırımcılara sağladığımız uzun vadeli yatırım kredileri ile de bunun için çalışmaya devam edeceğiz.”
