1 Ocak 2025 itibarıyla hazırlanan yeni yönetmelikle, “yerli malı belgesi” almak için yerli hammadde kullanımının belgelenmesi zorunlu hale geliyor. Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Karadeniz, bu düzenlemenin yerli üreticiler açısından ciddi sıkıntılara yol açabileceği uyarısında bulundu.
Yeni yönetmeliğe göre, kamu ihalelerine katılmak isteyen firmaların yalnızca Türkiye’de üretim yapmaları yeterli olmayacak; aynı zamanda üretimde kullandıkları hammaddenin de yerli olduğunu belgelemeleri gerekecek. PLASFED Başkanı Karadeniz, bu şartın özellikle plastik sektöründe uygulanabilir olmadığını belirterek, “Plastik sektörü, hammaddede yüzde 85 oranında dışa bağımlı bir sektördür. Hatta bazı mühendislik plastiklerinde bu oran yüzde 100’ü buluyor. Bu nedenle yerli üretim şartı, sektörümüzü ciddi şekilde zorlayabilir” dedi.
Plastik sanayisinde kullanılan hammaddelerin büyük bölümünün ithal edildiğinin altını çizen
Karadeniz, konuya ilişkin değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı: “Mühendislik plastiklerinde yerli üretim oranı yok denecek kadar az. Petrokimya sektöründe Türkiye’nin en büyük oyuncusu olan Petkim dahi, sektör ihtiyacının sadece yüzde 10-15’ini karşılayabiliyor. Kaldı ki büyük üreticiler, tedarik süreleri ve teslimat problemleri nedeniyle Petkim’le çalışmakta zorlanıyor. Bu koşullarda firmalardan yerli hammadde kullanımı ispatı istenmesi, Türk sanayicisinin kamu dahil birçok ihaleye erişimini ciddi biçimde kısıtlayabilir.”
“Sanayici gerçeklerine uygun politikalar şart”
Karadeniz, düzenlemenin iyi niyetle hazırlandığını ancak uygulamada sektör gerçeklerine uygun hale getirilmediği takdirde sanayiciyi mağdur edebileceğini belirtti. Yönetmeliğin “esaslara” dair kısmının henüz netleşmediğini ifade eden PLASFED başkanı, ilgili bakanlıklarla görüşme ve istişarelerin sürdüğünü açıkladı.
Sanayicinin kamu alımlarına katılımının zorlaştırılmasının üretim kapasitesini ve istihdamı olumsuz etkileyebileceğine dikkat çeken Karadeniz, “Yerli üretimi teşvik edecek politikalar elbette önemlidir, ancak bu teşvikler reel piyasa koşulları ve üretim altyapısı dikkate alınarak hayata geçirilmelidir. Yerli üreticinin hammaddesinin de yerli olduğunu ispatlamak zorunluluğu, ülkemizde yetersiz hammadde üretimi nedeniyle, üretimi daha da zorlaştıran bir unsur olabilecektir” diye konuştu.
“Uygulamada mağduriyet riski”
Yeni düzenlemenin etkilerine dair örnek de veren Karadeniz, şu uyarıda bulundu:
“Bir belediye, kimsesiz çocuklar için oyuncak ya da puzzle türü ürünler almak üzere bir kamu ihalesi açabilir. Yerli üretim yapan bir firma, üretim yaptığı ürünün hammaddesinin menşei nedeniyle bu ihaleye katılamayabilir. Bu hem kamu hizmetinde aksamaya hem de sanayicinin mağduriyetine yol açabilir.”
Çatı kuruluş PLASFED başkanı, sektörün karşı karşıya kaldığı sorunlara dikkat çekmeye, çözüm önerileri sunmaya ve ilgili kurumlarla iş birliği içinde çalışmaya devam edeceklerini bildirdi.
