Umut Çelik / Business World Global Yazı İşleri Müdürü
Döviz kurlarındaki artışı engellemek ve ‘liralaşma stratejisi’ hedefiyle, ‘denize düşen yılana sarılır’ hesabı uygulamaya konulan Kur Korumalı Mevduat (KKM), şimdi ekonominin kabusu haline geldi. Kur korumalı mevduatın (KKM) durumu ekonomi yönetiminin sürekli kafasını meşgul ediyor görünüyor. 2021 Aralık ayında başlayan ve giderek büyüyüp bugün ülkenin başına bela haline gelen bu araçtan kurtulmanın yolları aranmaya devam ediliyor.
Merkez Bankası’nın getirdiği zorunluluğa göre bankaların TL dönüşlü kur korumalı mevduat hesaplarının yüzde 50’sini, döviz dönüşlü kur korumalı mevduat hesaplarının ise yüzde 5’ini TL vadeli mevduata dönüştürmesi gerekiyor. Bu hedefler tutturulamadığı takdirde bankalar düşük faizli tahvil alım yükümlülüğü ile karşı karşıya kalacak.
Türk yatırımcılar liradaki satışları durdurmak için tasarlanan bir araç olan kur korumalı mevduattan çıkmaya başladılar ve paralarını normal dolar hesaplarına taşıyorlar.
Merkez Bankası’nın kur korumalı mevduattan TL mevduata dönüşüm hedefinin henüz devreye girmediği 25 Ağustos ile biten haftada analistlerin hesaplarına göre kur korumalı mevduat hesaplarından 5 milyar dolar çekildi.
Söz konusu dönüşümü yapabilmek amacı ile TL geçişli KKM hesaplarının vade bitiminde TL mevduata dönüştürülmesi için bankalara ek menkul kıymet tutulması zorunluluğu kondu. Dolayısıyla vadesi gelen KKM’lerin yüzde 50’sini TL mevduata dönme hedefi ile bankalar mevduat faizi yarışına başladı.
Mevduat faizlerinin yükselmesi Kur Korumalı Mevduat hesabı sahiplerini önemli ölçüde TL mevduata geçmesini sağlayabilir. Ancak Merkez Bankası’nın enflasyonla karşılaştırıldığında politika faizini halen derin negatif faiz bölgesinde tutması özellikle TL’den KKM’ye geçen tasarruf sahibinin dönüşünü zorlaştırıyor.
Sonuçta devlet, bankalar üzerinden KKM yükünden kurtulmaya çalışıyor. Bunu yaparken bir yandan da piyasadaki TL mevduat faiz oranlarının yukarı çıkmasını istiyor görünüyor. Bunun doğal yansıması da kredi faiz oranlarının yükselmesi şeklinde yaşanacak.