“Superbrands Türkiye”nin Türk ekonomisi açısından büyük önem taşıyan “Süpermarkaları belirleme” çalışması, artık 20’nci yılında… 2005 yılında başlayan bu önemli yolculuk kapsamında gerçekleşen sekizinci araştırmanın sonuçlarıyla Türkiye’nin süpermarkaları belirlendi.
Yapılan araştırma için 3864 marka Superbrands kriterlerine göre değerlendirildi. Bu süreçte 1267 marka “Süpermarka” adayı olarak belirlendi. Ardından, bağımsız sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden oluşan Seçici Kurul oylaması sonucunda ilk 300 marka NielsenIQ tarafından halk oylamasına sunuldu. 300 marka için İstanbul, Ankara, İzmir’de, kadın-erkek dağılımı eşit olan 18-55 yaş ve tüm sosyo-ekonomik statü gruplarında 2001 tüketiciyle görüşme gerçekleştirildi. Tüketicilerin markalara 1 (en düşük) ile 100 (en yüksek) arasında bir puan verdiği görüşmeler sonucunda 150 marka, Superbrands barajını aşarak “Türkiye’nin Süpermarkaları” olmaya hak kazandı.
Bu yıl bir önceki araştırmada 73,75 olan Türkiye puan barajının 67,79 puana düştüğü, ancak barajı aşan marka sayısının ise 141’den 150 markaya çıktığı, halk oylamasına sunulan 36 kategoriden ise 26’sının barajı aştığı görülüyor. İlk 10 sırada yer alan markalara bakıldığında; Otomotiv (Mersedes-Benz, Volkswagen), Dijital Dünya (Google, Instagram), Havayolları/Lojistik/Taşımacılık (THY, Sabiha Gökçen Havalimanı), Beyaz Eşya/Küçük Ev Aletleri (Bosch, Samsung), Bilgisayar/Elektronik Eşya (Apple), Geleneksel Türk Lezzetleri (Kurukahveci Mehmet Efendi) kategorilerindeki markaların 1 veya 2 marka ile neredeyse eşit olarak yer aldığı görülüyor. 150 Süpermarkanın 70’i yerli, 80’i ise uluslararası markadan oluşuyor.
Superbrands Türkiye temsilcileri Dilek Koç ile Gürkan Kınacı’nın yanı sıra, NIQ (NielsenIQ+GfK) Türkiye Genel Müdürü, Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika E-Ticaret Başkan Yardımcısı Didem Şekerel Erdoğan ve NielsenIQ Stratejik Analitik & İçgörüler Direktörü Nur Serenli’nin katıldığı basın toplantısında, saha araştırmasının sonuçları açıklanarak, Süpermarkaların izinde sektörel bazlı tüketici algısı değerlendirmeleri paylaşıldı.
Superbrands Türkiye temsilcisi Dilek Koç araştırmanın verileri ışığında değerlendirmelerini şu sözlerle ifade etti: “20 yılın deneyimi ile yorumlandığında tüketici algısındaki değişiklikler dikkat çekici… Pandemi dönemi, peşi sıra başlayan savaşlar ve ekonomik sorunlar tüm dünyayı etkilediği gibi Türk tüketicisini de etkilemiş gözüküyor. Araştırmaya göre tüketicinin erişemeyeceğini düşündüğü ev veya araba alma gibi planları gözden çıkardığını, gelecek kaygısının etkisiyle evinde yaşamaya yöneldiğini görüyoruz. Ekonomideki değişim, tüketicilerin seçimlerine de yansımış durumda… Araştırma Türk halkının bugünü yaşamaya odaklı bir psikolojide olduğunu gösteriyor. Ayrıca işlevsel olan ve Türk tüketicisine yıllardır kendini kanıtlamış, geçmişten geleceğe köprü kurabilen markalar Süpermarka olmaya hak kazanmaya devam ediyor.”
Dilek Koç, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Markaların misyonları toplumların geleceğini belirliyor. Markalar üretimde kullandıkları malzemeyle, çevreci yaklaşımıyla, insan kaynaklarına verdikleri önem ve teknolojiye yaptıkları yatırım ile daha mutlu ve umutlu bir toplumda yaşamamızı sağlıyor ve yaşam kalitemizi belirliyorlar. Süpermarkaların başarılı olmasının sebebinin ‘ürün satmak’ değil ‘duygu satmak’ olduğunu açıkça görüyoruz. Marka; motivasyon yaratıyor, mutlu hissettiriyor, gelecek duygusu taşıyor, yenilikçi, statü farkı, özel, faydalı, yaratıcı hissettiriyorsa; çevreye, kadına, çocuklara, fırsat eşitliğine, eğitime yatırım yapıyorsa, kurumsal sosyal sorumluluk projeleri yürütüyorsa tüketicide karşılığını buluyor. Bütün bunların yanı sıra, nesiller arası iletişimi ve geçirgenliği sağlayan markalar da Süpermarka algısını güçlendirmeyi başarıyor. Kısacası Türk tüketicisi yeniliklere açık, teknolojiyle barışık, iletişim ve empati kurabildiği markalara Süpermarka olarak hayatında yer vermeye devam ediyor.”
NIQ (NielsenIQ+GfK) Türkiye Genel Müdürü, Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Afrika E-Ticaret Başkan Yardımcısı Didem Şekerel Erdoğan, tüketicilerin yeniden tanımlanan değerlerine değinerek, ev odaklı bir yaşam tarzının, atıksız mutfak trendinin, stres yönetiminin, önleyici sağlığın, tasarruf ve planlı bütçenin ve kolaylık arayışının ön plana çıktığını belirtti. Erdoğan, “Tüketicinin bu eğilim ve arayışlarıyla bütünleşen marka ve iletişimlerin yakın dönemde başarı şansı daha yüksek olacaktır” diye konuştu.
“Araştırmada yoğunlukla yer alan ev temizlik, bakım ürünlerinin varlığını koruduğunu görüyoruz. Bu da tüketicinin hızlı iletişime geçtiği, güvendiği markalara önem verdiğini gösteriyor” diyen Erdoğan, Dijital dünyanın ilk gerçek yerlileri olarak tanımlanan ve Türkiye nüfusunun %24’ünü oluşturan Z kuşağına da değindi. Didem Şekerel Erdoğan, Z kuşağı gençlerin sosyal medyada zaman geçirmeyi tercih ettiklerini, influencer olarak ifade edilen sosyal medya ünlülerini takip etmekten ve dijital dünyadaki canlı etkinliklere katılmaktan da keyif aldıklarını paylaştı. Şekerel Erdoğan, “Ülkemizde Z kuşağı bireyler, günde ortalama 5 saatlerini internette geçiriyor. Yine Z kuşağı gençler, sosyal medyayı kullanıyor ama kendi hayatlarını paylaşmak konusunda ise temkinli davranıyor. Bu yaş grubunda Google, Apple, Instagram gibi markaların öne çıkarak Süpermarka listesine girdiğini görüyoruz” diye ekledi.
NielsenIQ Stratejik Analitik & İçgörüler Direktörü Nur Serenli ise konuşmasında şunları ifade etti:
“Araştırmanın sonuçları tüketicinin hayatta kalmaya odaklandığını, lüks tüketimden uzaklaştığını gösteriyor. Ancak Süpermarkaları yine de günlük yaşamında tutmaya çalıştığını da görüyoruz yani önem verdiği ve kendini mutlu hissettiren şeylere para harcıyor. Takı, kuyumculuk, aksesuar markalarının listedeki yerini koruyor olmasının sebebi bu olsa gerek… Kuyumculuk sektöründeki markaların listede yer alıyor olması, sürdürülebilir bir Süpermarka algısı oluşturmayı başardıklarını gösteriyor. Serenli, ayrıca yakın gelecekte başarının anahtarı olarak, markaların çoklu kanal ve alışverişçi okazyonlarını anlamalarının önemine dikkat çekti. Pandemiyle birlikte tüketicinin hayatında önemli bir yer kaplayan online alışveriş platformlarının da Süpermarka olarak öne çıktığını ekledi.
