2018’i kabus yılı olarak tanımlayan yabancı yatırımcı, ‘tekrar ederse Türkiye’den çekiliriz’ mesajı verdi. Yatırımcılar mali istikrar talep etti.

Siyasi ve ekonomik gündem bir kez daha seçim sürecine odaklanırken, yabancı yatırımcı ağustos ayından bu yana krizde olan Türkiye ekonomisine resti çekti. Türkiye’nin bir an önce dengeli bir mali politika uygulamasına geçerek, 2018’e benzer bir sürecin önüne geçmesi gerektiğini vurgulayan portföy yöneticileri, geçen yıl yaşananların tekrarlanması durumunda Türkiye’den yatırımlarını çekeceklerini açıkladı.

POLİTİK HATALAR YAPILDI

Bu yıl 2000 katılımcı ile Capital ve Ekonomist Dergisi tarafından 8’incisi düzenlenen Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde bir araya gelen iş insanları, Türkiye ekonomisini tartıştı. Türkiye’de 20 yıldır milyarlarca dolarlık yatırıma imza attıklarını kaydeden BlueBay Asset Management Kıdemli Stratejisti Timothy Ash, Türkiye’deki politikanın yatırımlarda devamlılık için büyük önem taşıdığını dile getirdi. Konuşmasında 2018’i kabus bir yıl olarak tanımlayan Ash, Türkiye ekonomisine dair şu yorumu yaptı: “Biz 2018’i bir daha yaşamak istemiyoruz. Yabancı yatırımcı olarak 2018 kabus yılıydı diyebiliriz. Sorunlara karşı birçok entrika ve her şey dışarıdan geldi yorumları yapıldı. Sorun bence tam olarak anlaşılmadı. Ülkenin içinde yapılan politik hataların dengelenmesi ve yeni bir gelir modeli olması gerekiyor. Bankaların bilanço sorunu ve TL üzerindeki baskı, pozitif durumlara rağmen bir problem. Ancak insanlar şimdi farklı şeyler yapmak istiyor. Son 6 ayda politikada pozitif farklılıklar gördüm. Bizim beğenmediğimiz politikalar var, ama sanıyorum seçimler bittikten sonra diğer seçimlere kadar 4 yıl daha geçecek. Biz gerçekten güvenilir bir maliye politikası bekliyoruz. Biz yabancı yatırımcılar düşman değiliz, biz para kazanırsak siz de kazanırsınız. Daha fazla para yatırımı yapmak istiyoruz. Fakat 2018 gibi bir yıl daha olursa bir daha yatırım yapmayacağız ve olan parayı geri çekeceğiz. Bu insanların çoğu hikayeye inanıp para kaybetti. Portföy yatırımcısı geçen yıl gibi bir yıl daha yaşarsa paralarını geri çekecek.”

S-400’DE HATA YAPILIYOR

Türkiye’nin batı ile yakınlaşması ve ilişkileri iyileştirmesi gerektiğini anlatan Ash, Türkiye’nin makro anlamda yatırım finansman ve ticaretinin üçte ikisinin Batı ile olduğunu dile getirdi. S-400 meselesinin çözülmesi gerektiğini ve her iki tarafın da hata yaptığını anlatan Ash, yatırımcı olarak kazan kazan çözümleri istediğini söyledi.

Türkiye’nin evine biraz çeki düzen vermesi gerektiğini söyleyen Ash, bir kriz yaşandığını belirterek mali konularda normalleşme, uluslararası piyasalarla iyi geçinme gibi kriterler aradıklarını anlattı.

BİZİM MAHALLE TEHLİKELİ

Batı’nın Türkiye’yi yalnız bırakmaması gerektiğini ve bu durumda Türkiye’nin de kendi çözümlerine yöneldiğini dile getiren Ümit Leblebici, “Bizim mahalle biraz tehlikeli bir mahalle. Herkesin farklı ilişkileri, çıkarları var. Bizim mahalle pek tekin değil” diye konuştu.

Türkiye dışa bağımlılığı azaltmalı

Uluslararası Finans Enstitüsü Başekonomisti Robin Brooks, doların şu anki seviyesinin Türkiye ekonomisi açısından adil ve normal olduğunu yabancı yatırımcılara açıklamaya çalıştıklarını kaydetti. Türkiye açısından yabancı yatırımın büyük önem taşıdığını anlatan Brooks, bu hafta yapılan FED toplantısı sonrasında TL’de büyük bir değişim yaşanmadığını anlattı. Gelişmekte olan para birimlerinin de benzer bir tepki gösterdiğini anlatan Brooks, “Gelişmekte olan ülkeler için ABD Başkanı Donald Trump’ın politikaları daha karmaşık hale geliyor. Türkiye’de de dış sermayeye bağımlılığın azaltılması iyi olabilir. Daha öngörülebilir politikalar teşvik edilebilirse beklentiler gerçekleşebilir” dedi.

Enerjide ikinci yarı başlıyor

Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, 2019 yılında global büyümede ciddi bir yavaşlama beklendiğini ve Çin başta olmak üzere Asya ülkelerinde son 30 yılın en düşük beklenti içinde olduklarını dile getirdi. 2019’da ABD’nin Suudi Arabistan ve Rusya’yı geçerek dünyanın en büyük petrol üreticisi olacağını belirten Birol, “Gelecek yıllarda ABD Katar ve Avustralya LNG piyasasında da etkili olacak. Kaya gazı ile ilgili gelişmeler maçın ilk 45 dakikası idi. İkinci 45 dakika ihracatla başlayacak ve bütün dengeler değişecek” dedi. Birol, doğalgazda Türkiye’nin yeniden pazarlık masasına oturacağını belirtti.