Umut Çelik / umut@businessworldglobal.com

AB regülasyonlarına uyum için Endüstri 5.0 konusunda çalışılması gerekecek. Yenasoft Yazılım CEO’su Cem Şirolu, bu noktada vakit kaybetmeden gerekli adımların atılması gerektiğini vurguladı.

Endüstri 5.0’ın tüm bu yeni teknolojilerin merkezine insanı yerleştirdiğini aktaran Cem Şirolu “Otomasyonu insan yaratıcılığı ve uzmanlığı ile birleştirir. Tam otomasyondan ziyade, insan-makine işbirliğini ön planda tutar. Temel amacı insanların yaratıcılığını ve uzmanlığını teknoloji ile birleştirerek daha kişiselleştirilmiş, esnek ve sürdürülebilir üretim süreçleri oluşturmaktır. İnsan ve robotların birlikte çalıştığı bir ortamda, teknolojiyi insan ihtiyaçlarını karşılamak için kullanmayı hedefler. Endüstri 4.0, insanı üretim sürecinden çıkararak verimliliği arttırmayı hedefler. Bu senaryoda birçok kişinin işini kaybetme riski ve evrensel temel gelir gibi kavramların hayatımıza girmesi tartışılıyor. Ancak Endüstri 5.0 bu senaryoya yetenekleri geliştirilmiş insanları tekrar alır. Böylece insanlarla robotların birlikte çalıştığı daha verimli, sürdürülebilir, çevik ve dayanıklı bir üretim konseptinin olduğu bir dünya yaratmayı hedefler. Kısaca sadece iş dünyasına değil yaşama artı değer katmayı hedefler” diyor.

ENGELLERİN AŞILMASI GEREK

Bu şekilde anlatıldığında her şeyin çok güzel göründüğünü aktaran Şirolu “Hem en yüksek verimliliğe ulaşıyoruz hem de insanı merkeze alan sürdürülebilir bir yaşama sahip oluyoruz. Ancak Endüstri 5.0’ın da aşması gereken engeller var. Öncelikle insanlarla robotların birlikte çalışabilmesi için insanların çeşitli eğitimlerden geçirilerek bu işbirliğine hazır hale getirilmesi gerekiyor. Burada küçük bir kesimin eğitiminden değil toplumun genelinin belli bir eğitim seviyesine getirilmesinden bahsediyoruz. İnsan makine işbirliği esnasında insanlar için güvenli bir ortamın yaratılması gerekir. Bu da hem teknolojik hem de etik sorunları beraberinde getirir. Örneğin bir robot herhangi bir sebeple bir insana zarar verise bunun sorumluluğu kime ait olacak?” ifadelerini kullandı.

DAHA GİDECEK ÇOK YOLUMUZ VAR

İnsanlarla robotların birlikte çalışabilmesi için Endüstri 4.0 kapsamındaki teknolojilerin kullanımda olması gerektiğini de söyleyen Cem Şirolu şunları söyledi: “Türkiye’nin şu an dijital dönüşüm konusunda gidecek çok yolu olduğunu düşünürsek Endüstri 5.0’ın uygulanabilmesi için işlerin hızlandırılması gerekiyor. Ancak tüm bu teknoloji yatırımı özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeleri maliyet açısından zorlayacaktır.

İnsanların makinelerle birlikte çalıştığı senaryoda insanlara ait büyük miktarda veri saklanması gerekir. Bu durumda veri gizliliği ve güvenliği de aşılması gereken sorunlar arasında yer alıyor.

Bahsettiğimiz engeller her ülke için geçerli. Ancak dijital dönüşüm oranının düşük olduğu bizim gibi ülkelerde bu sorunların aşılması daha uzun zaman alacaktır. Endüstri 5.0 ortalama 2021 yılından itibaren özellikle Avrupa ve Japonya’da konuşulmaya başlansa da ülkemiz için henüz yeni bir konsept.  Akademisyenler ve konunun uzmanları tarafından farklı açılardan bolca tartışarak ilerlenmesi gerekiyor.

Ticari açıdan bakarsak, 2023 TÜİK verilerine göre Türkiye’nin ihracatının %41’i AB ülkeleriyle gerçekleşiyor. Nasıl ki şu an sürdürülebilirlik konusunda birçok şirket çalışıyorsa ileride de AB regülasyonlarına uyum için Endüstri 5.0 konusunda çalışılması gerekecek. Bu noktada vakit kaybetmeden gerekli adımların atılması gerekiyor”