Efe Gökçe / efe@businessworldglobal.com

YANINDAYIZ Derneği Kurucu Başkanı Nur Ger, derneğin ‘Gençlikte Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algısı Araştırması’ başta olmak üzere önemli konuları ve çözüm önerilerini Business World Global ile paylaştı.

YANINDAYIZ Derneği’nin kuruluş amacı, faaliyetleriniz ve üyeleriniz hakkında sizden bilgi alabilir miyiz?

YANINDAYIZ, toplumsal cinsiyet eşitliği savunusunu yapmak üzere yola çıkan ve “Kadınların YANINDAYIZ” diyen bir dernek. Hedef kitlesi ve rol modelleri erkekler. Derneğimizi, erkeklerden erkeklere köprü olmak amacıyla kurulan Türkiye’deki ilk sivil toplum kuruluşudur. YANINDAYIZ’da temel amacımız toplumsal cinsiyet eşitliğinde tam eşitliğe gidilecek yolda özellikle erkeklerde zihniyet ve davranış değişimini yaratmak. Ekonomide ve toplumda karar vericilerin, yasa koyucuların ağırlıklı erkekler olmasından dolayı zihniyet değişiminin erkeklerden başlamasının şart olduğunu düşünüyoruz. YANINDAYIZ’ın amacı başta kadına yönelik şiddetin sonlanması olmak üzere, eğitim, sağlık, çalışma hayatı, ev emeğinde ortaklık gibi hayatın tüm alanlarında tam eşitliğin sağlanması için farkındalığı artırmaya yönelik faaliyetler sürdürmektir.

Derneğin yeni projeleri ve yaklaşan etkinliğiniz hakkında bilgi verir misiniz?

Dernek olarak “Şiddedin Görünmeyen Yüzü”, “Yerelde Eşitiz”, “İşyerimde Tacize ve Şiddete Yer Yok”, “Anadolu’da Berber Dükkanı Sohbetleri”, “İlçeler Düzeyinde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi” bir çok proje gerçekleştirdik. Bu projelerin bir kısmı aktif olarak devam ediyor. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Farkındalık Eğitimleri, Söylemini Değiştir Eğitimleri ve Seminerlerimiz ise yoğun ilgi görüyor. Ayrıca 2019 yılından beri KadınErkekEşittirNokta Konferansı düzenliyoruz. Konferansımız, farklı mecralarda birçok kişi tarafından beğenildi ve desteklendi. 6-7 Haziran’da üçüncüsünü gerçekleştireceğimiz Konferansımızda bu kez toplumsal cinsiyet eşitliği konusunu “21. Yüzyılda Eşitlik” ana teması altında tartışacağız. Dernek üyelerimizden Mert Fırat’ın sunucu olarak destek verdiği etkinliğimizde bu sene gündemimizde; Yeni Teknolojiler, Mekan Bağımsız Emek, İklim Krizi, Sanat ve Edebiyat gibi  alt başlıklar bulunuyor.

“Gençlikte Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Algısı Araştırması” YANINDAYIZ Derneği adına Evrim Kuran Danışmanlık tarafından yürütüldü. Bu araştırmanın sonuçlarını siz nasıl değerlendiriyorsunuz?

Gençlerin; cinsiyet eşitliğine yaklaşımı, kadına yönelik şiddet algısı, Türkiye’deki kurumların toplumsal cinsiyet ayrımcılığını önlemeye yönelik çalışmalarına dair bakışı, şiddeti algısı, gençlerin şiddete maruz kalıp kalmadığı ile ilgili bulguların yer aldığı araştırma, Türkiye’nin 81 ilinden ve 28 ülkeden 18-35 yaş aralığındaki gençlerin katılımıyla gerçekleşti. Toplamda 12.925 kişinin katıldığı araştırma, Türkiye’de bu alanda yapılan en kapsamlı ve en geniş katılımlı araştırma olması açısından da büyük önem taşıyor.

GENÇLERİN % 82’Sİ CİNSİYETİNDEN DOLAYI ŞİDDETE UĞRUYOR

Çarpıcı sonuçların ortaya çıktığı araştırma verilerine göre Türkiye gençliği %83 oranla ülkemizde cinsiyet eşitliği olmadığını düşünürken, gençlerin %70’i de yaşamları boyunca en az bir kez cinsiyetinden dolayı ayrımcılığa uğradığını söylüyor. Gençlerin %82’si şiddete uğradığını belirtirken şiddet çeşitlerinde psikolojik şiddet ise en yaygın şiddet türü olarak karşımıza çıkıyor. Gençlerimizin %88’i psikolojik şiddet, %48’i dijital şiddet, %43’ü ekonomik şiddet, %31’i fiziksel şiddet, %22’si cinsel şiddet mağduru. Gençlik araştırmamız, ülkemizde genç kadınların ve erkeklerin hala eşitliğe çok uzak olduğunu ortaya koydu. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi maalesef bu yıl da; “Kadınların toplumda yaşadığı en büyük sorun “şiddet” oldu. Türkiye, söz konusu toplumsal cinsiyet eşitliği olduğunda, kaplumbağa hızında yol alan bir ülke. Bu hızın artması için özel sektör, kamu ve sivil toplum örgütlerinin el ele vermesi, birlikte çalışarak daha çok ortak proje gerçekleştirmesi ve elbirliği ile ataerkil zihniyet dönüşümünün sağlanmasına katkı sunulması şart. Ataerkil yapıdan kaynaklanan eşitsizliğin; hem kadını, hem de erkeği nasıl etkilediğini anlatmalı ve farkındalık yaratmalıyız. Özellikle genç erkelerin, toplumsal cinsiyet eşitliği davasını sahiplenmesi gerektiğine inanıyoruz.

Bu araştırma sonuçları sizi ne kadar şaşırttı?

Beni en çok şaşırtan demeyeyim ama en çok üzen veri; gerek kadın, gerek erkeklerimizin büyük kısmının flört şiddetini tam anlamıyla bilmemeleri, partnerler arasındaki kıskançlığın şiddet değil, aşırı ilgi ve sevginin tezahürü olarak algılanmasıdır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de özellikle kadına şiddet çok önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor.

KISKANÇLIK ŞİDDETE NEDEN OLUYOR

Hemen hemen her seferinde de şiddet uygulayan kişi “Çok seviyorum, çok kıskandım” şeklindeki sözleriyle kendini haklı çıkarmaya çalışıyor. Bir kadını döve döve öldürmeye, neden olan bu kıskançlık “Sevgi” gösterisi değil de aksine karşı tarafın hayatını zehir eden çok büyük bir saygısızlıktır. Kıskançlığı sevgi olarak algılayanların sevgi ve ilgiden yoksun büyümüş kişiler olduğunu hatırlamakta fayda var.

Araştırma sonuçlarına göre ülkemizde ne yazık ki kadınlar da bu eşitsizliği normal görüyor. İş dünyasında kadınlara ne gibi bir mesaj vermek istersiniz?

Aslında ana sorun ataerkil kültürün erkeğe ve kadına öğrettiği rollerin dört bin yıldan beri benimsenerek uygulanmış olmasıdır. Bizim bir zihniyet devrimine ihtiyacımız var. Dünya değişiyor, Türkiye’de değişecek. Yapılan çalışmalar bundan 30-40 yıl sonrası için anaerkil toplumların hükmedeceğini gösterir nitelikte. Önemli olan toplumsal farkındalığı yaratmak üzere yılmadan çalışmaya devam etmek.

ERKEKLER KADINLARIN YANINDA DURMALI

Kadınlara; şu mesajı vermek isterim: “Gücüne Sahip Çık!” Öz değerinin farkında olmazsan bu gücü elinden almaya çalışanların esiri olursun. Evde, özel yaşamda ve kariyer yolculuğunda hak ettiğin konumda olmak için daima gayret içinde ol, kendine inanmaktan ve eşitlikten asla vazgeçme. Gölgelerden aydınlığa geçiş için içsel güçlenmeye odaklan. Bence bizim yapmamız gereken bir an önce ve her alanda kadının mağdur olmasını önleyerek önünü açmaktır. Bir diğer konu ise kadınlarımızın gözü ne kadar açılırsa açılsın toplumun yarısını oluşturan erkeklerimiz eşitlik kültürüne everilmemişseler ülkedeki eşitlik kaplumbağa hızıyla sağlanmaktadır. Dolayısıyla erkeklerimiz de bir an önce tam eşitlik için kadınların yanında durmaları gerekmektedir.